ไทริสเตอร์ (Thyristor) เป็นอุปกรณ์ที่มีหน้าที่สำคัญในการควบคุมกระแสไฟฟ้าในระบบต่าง ๆ โดยเฉพาะในงานที่ต้องมีการควบคุมพลังงานหรือกระแสไฟฟ้าที่แม่นยำ เช่น ในอุตสาหกรรมการผลิต การควบคุมมอเตอร์เครื่องจักร หรือการปรับแต่งแสงไฟ โดยไทริสเตอร์ทำหน้าที่เป็นตัวควบคุม ที่ช่วยเปิด-ปิดการไหลของกระแสไฟฟ้าได้อย่างรวดเร็วและมีประสิทธิภาพ
ไทริสเตอร์มีอยู่ด้วยกันหลายประเภท เช่น SCR (Silicon Controlled Rectifier) Thyristor Module และ Thyristor Rectifier โดยแต่ละประเภทเหมาะสมกับการใช้งานที่แตกต่างกันไป นอกจากนี้ อุปกรณ์ชนิดนี้ยังมีคุณสมบัติที่สามารถทนต่อแรงดันไฟฟ้าสูง และเหมาะสำหรับการควบคุมระบบไฟฟ้าที่มีความเสี่ยงจากกระแสไฟฟ้ากระชาก หรือการรบกวนจากสัญญาณแม่เหล็กไฟฟ้า (EMI)
ไทริสเตอร์ คือ อุปกรณ์เซมิคอนดักเตอร์ที่มี 4 ชั้น ซึ่งมักรู้จักกันในชื่อ Silicon Controlled Rectifier (SCR) ทำหน้าที่เป็นสวิตช์ไฟฟ้าสถิตที่สามารถควบคุมปริมาณพลังงานขนาดใหญ่ได้อย่างมีประสิทธิภาพ ไทริสเตอร์มักใช้ในการควบคุมความเร็วของมอเตอร์กระแสตรง (DC Motors) และการจัดการพลังงานในระบบไฟฟ้าที่ซับซ้อน ซึ่งต้องอาศัยการสลับการทำงานที่รวดเร็ว
ไทริสเตอร์ประกอบด้วย 3 ขั้วหลัก ได้แก่ แอโนด (ขั้วบวก), แคโทด (ขั้วลบ), และเกต (ขั้วควบคุม) บางรุ่นอาจมี 2 หรือ 4 ขั้ว โดยขั้วเกตทำหน้าที่ควบคุมการสลับการทำงานของไทริสเตอร์ ส่วนไฟฟ้ากระแสหลักจะไหลระหว่างแอโนดและแคโทด
ไทริสเตอร์สร้างขึ้นโดยการนำวัสดุเซมิคอนดักเตอร์ประเภท P และ N มาวางแบบสลับชั้น ซึ่งวัสดุเซมิคอนดักเตอร์นี้ได้รับการเติมสารชนิดพิเศษ เพื่อสร้างพื้นที่ที่มีประจุบวกและประจุลบ ทำให้สามารถควบคุมกระแสไฟฟ้าได้ โดยไทริสเตอร์จะทำงานเมื่อได้รับการกระตุ้นจากขั้วเกต และจะยังคงทำงานต่อไปจนกว่ากระแสไฟฟ้าจะลดลงต่ำกว่าค่าที่กำหนด
เมื่อมีแรงดันไฟฟ้าเกิดขึ้นที่ขั้วเกตเกินกว่าค่าที่กำหนด ไทริสเตอร์จะเริ่มทำงาน และปล่อยให้กระแสไฟฟ้าไหลระหว่างแอโนดและแคโทด เมื่อไทริสเตอร์เปิดทำงานแล้ว ตัวอุปกรณ์จะยังคงอยู่ในสถานะเดิม จนกว่ากระแสไฟฟ้าที่ไหลผ่านตัวไทริสเตอร์จะลดลงเป็นศูนย์ หรือลดลงจนมีต่ำกว่าระดับกระแสที่ถืออยู่ในตอนนั้น (Holding Current) ซึ่งจะทำให้ไทริสเตอร์ปิดการทำงาน โดยขั้วเกตช่วยให้สามารถควบคุมเวลาในการเปิดหรือปิดการทำงานของไทริสเตอร์ได้อย่างแม่นยำ อุปกรณ์นี้จึงเหมาะสำหรับการใช้งานที่ต้องมีการควบคุมพลังงานที่รวดเร็วและมีประสิทธิภาพ
ไทริสเตอร์ประเภทที่ใช้กันอย่างแพร่หลายที่สุด โดย SCR ทำหน้าที่เป็นสวิตช์ที่สามารถควบคุมได้ ซึ่งจะให้กระแสไฟฟ้าไหลผ่านก็ต่อเมื่อมีการกระตุ้นจากขั้วเกตเท่านั้น
SCR ไทริสเตอร์เหมาะสำหรับการใช้งานที่มีแรงดันไฟฟ้าและกระแสไฟฟ้าสูง เช่น ใช้ในมอเตอร์ ใช้ในการควบคุมพลังงาน หรือใช้ในการแปลงไฟฟ้ากระแสสลับเป็นไฟฟ้ากระแสตรง โดยหลังจากที่ SCR ถูกกระตุ้นแล้ว อุปกรณ์จะยังคงทำงานต่อไป จนกระทั่งกระแสไฟฟ้าลดลงต่ำกว่าระดับกระแสที่ถืออยู่
คล้ายกับไทริสเตอร์เอสซีอาร์ แต่มีความสามารถในการควบคุมเพิ่มมากขึ้น โดยอุปกรณ์ SCS สามารถเปิดและปิดได้ทั้งสองทิศทางผ่านสัญญาณเกต จึงเหมาะสำหรับการใช้งานที่ต้องควบคุมการสลับที่แม่นยำ เช่น การควบคุมพลังงาน AC และการสร้างสัญญาณไฟฟ้ารูปคลื่น
ไทริสเตอร์ที่สามารถควบคุมการไหลของกระแสไฟฟ้าในทั้งสองทิศทาง เหมาะสำหรับใช้กับระบบไฟฟ้า AC เช่น การปรับแสงไฟ, การควบคุมความเร็วมอเตอร์ และการควบคุมฮีตเตอร์ โดย Triac ช่วยให้การออกแบบวงจรไฟฟ้าเป็นไปได้ง่ายขึ้น โดยการนำ Triac มาแทนที่ SCR สองตัว ที่เชื่อมต่อแบบขนานกัน
หรือที่รู้จักกันในชื่อ PNPN Diode เป็นไทริสเตอร์ที่สามารถนำกระแสไฟฟ้าได้เมื่อแรงดันไฟฟ้าผ่านขั้วเกินกว่าค่าที่กำหนดไว้ (Breakover Voltage) มักใช้ในระบบป้องกันแรงดันไฟฟ้าเกิน และวงจรการสลับกระแสไฟที่ต้องการให้ทำงานได้อย่างอัตโนมัติ
อุปกรณ์นี้จะทำการนำกระแสไฟฟ้าได้ก็ต่อเมื่อ Breakover Voltage ถูกกระตุ้น ซึ่ง Diac มักใช้ในการกระตุ้น Triac เพื่อให้สามารถสลับกระแสไฟฟ้า AC ได้อย่างราบรื่นและแม่นยำ โดยไม่ต้องใช้ขั้วเกต
สำหรับผู้ที่กำลังมองหาไทริสเตอร์คุณภาพสูง ราคาย่อมเยา ที่ RS เราจำหน่าย SCR ไทริสเตอร์จากแบรนด์ชั้นนำระดับโลก ที่ผ่านการรับรองด้านความปลอดภัย เช่น STMicroelectronics, Vishay, Infineon และ IXYS โดยเรามีไทริสเตอร์หลากหลายประเภท ไม่ว่าจะเป็น Thyristor Module, Thyristor Rectifier, Thyristor Diodes รวมถึง SCR อุตสาหกรรม จำหน่ายทั้งราคาปลีกและราคาส่ง ตอบโจทย์การใช้งานในอุตสาหกรรมต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นงานควบคุมเครื่องจักร มอเตอร์ หรือระบบไฟฟ้าในโรงงาน สามารถเลือกซื้อสะดวกทางเว็บไซต์ หรือปรึกษาผู้เชี่ยวชาญด้านผลิตภัณฑ์ของเราเพื่อรับคำแนะนำในการเลือกสินค้าให้เหมาะกับการใช้งานในอุตสาหกรรมของคุณได้เลย