Circuit Trips
เบรกเกอร์ทริป และ Auto Recloser ยูนิตเพื่อความปลอดภัย
ในระบบไฟฟ้าทั้งภาคอุตสาหกรรม อาคารพาณิชย์ หรือแม้แต่สถานีจ่ายไฟ จำเป็นต้องมีอุปกรณ์ควบคุมและป้องกันเพื่อให้ระบบทำงานอย่างปลอดภัย อย่างเบรกเกอร์ทริป (Shunt Trip Circuit Breaker) และออโต้รีโคลสเซอร์ยูนิต (Auto Recloser Unit) ซึ่งทำหน้าที่ตรวจจับและตอบสนองต่อกระแสผิดปกติ เช่น ไฟฟ้าลัดวงจรหรือโอเวอร์โหลด โดยเบรกเกอร์จะเปิดวงจรเพื่อตัดการจ่ายกระแสไฟฟ้าทันที ซึ่งหมายความว่าโหลดหรืออุปกรณ์ปลายทางจะหยุดทำงานอย่างสมบูรณ์เพื่อความปลอดภัย ทั้งนี้การเปิดวงจรด้วย Shunt Trip เป็นการหยุดการไหลของกระแสอย่างรวดเร็วและแม่นยำ ซึ่งเหมาะกับการใช้งานในระบบที่ต้องการความปลอดภัยสูง
ประเภทกลไกการตัดวงจรของ Circuit Trip Units
Circuit Trip หรือชุดตัดวงจรในเบรกเกอร์ มีบทบาทสำคัญในการตรวจจับความผิดปกติของกระแสไฟฟ้า และสั่งตัดวงจรเพื่อป้องกันความเสียหายต่อระบบไฟ โดยแบ่งออกเป็น 2 ประเภทตามกลไกการตัดวงจรดังต่อไปนี้
Electromechanical Circuit Trip
เบรกเกอร์ทริปแบบดั้งเดิมที่ใช้งานกันอย่างแพร่หลาย ประกอบไปด้วย
- เซ็นเซอร์ตรวจจับกระแสไฟฟ้า ที่ทำหน้าที่สั่งตัดวงจรเมื่อเกิดกระแสเกินหรือไฟลัดวงจร
- เซ็นเซอร์ตรวจจับความร้อน ที่ทำงานเมื่อตรวจพบความร้อนสะสมจากการใช้กระแสไฟสูงผิดปกติ
เมื่อค่าที่ตรวจพบเกินกว่าระดับที่ตั้งไว้ ระบบจะทำการ “ทริป” เบรกเกอร์โดยอัตโนมัติ เพื่อหยุดการจ่ายไฟทันที
Electronic Circuit Trip
ยูนิตรุ่นใหม่ที่ใช้เซ็นเซอร์อิเล็กทรอนิกส์ในการตรวจวัดกระแสไฟฟ้าได้อย่างแม่นยำ สามารถตั้งค่าการทำงานให้ตัดวงจรอัตโนมัติเมื่อกระแสเกินค่าที่กำหนดไว้ล่วงหน้า เหมาะสำหรับระบบไฟฟ้าที่มีความซับซ้อน และต้องการความยืดหยุ่นในการควบคุมและป้องกันที่แม่นยำ
ประเภทของ Circuit Trip Units
Circuit Trip หรือระบบทริปของเบรกเกอร์ แบ่งออกเป็น 2 ประเภทหลัก ดังนี้
Auto Recloser หรือ Auto Reclosering Unit (ออโต้รีโคลสเซอร์ยูนิต)
Auto Recloser หรือ ออโต้รีโคลสเซอร์ยูนิต เป็นอุปกรณ์ที่สามารถตัดวงจรไฟฟ้าโดยอัตโนมัติเมื่อเกิดปัญหาชั่วคราว เช่น ไฟลัดวงจรแบบชั่วครู่ หรือกระแสไฟเกิน และจะเชื่อมวงจรกลับมาใหม่โดยไม่ต้องอาศัยการควบคุมของคน คุณสมบัตินี้ช่วยลดเวลาไฟดับได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยสามารถจ่ายไฟกลับได้ภายในไม่กี่วินาที เหมาะอย่างยิ่งสำหรับเหตุขัดข้องชั่วคราว เช่น กิ่งไม้สัมผัสสายไฟ ซึ่งไม่จำเป็นต้องปิดระบบทั้งหมด
หลักการทำงานของ Auto Recloser : เมื่อระบบตรวจพบความผิดปกติ เช่น ไฟฟ้าลัดวงจรหรือกระแสเกิน Auto Recloser จะสั่งตัดวงจรโดยอัตโนมัติเพื่อหยุดการจ่ายไฟ จากนั้นหลังผ่านไประยะเวลาหนึ่ง (ตามค่าที่ตั้งไว้) หากระบบตรวจสอบแล้วว่าไม่มีความผิดปกติเหลืออยู่ อุปกรณ์จะเชื่อมต่อวงจรกลับอัตโนมัติอีกครั้ง ช่วยลดระยะเวลาไฟดับและลดความจำเป็นในการส่งช่างเข้าตรวจสอบ
การใช้งานทั่วไป : Auto Recloser Unit มักใช้ในสถานีไฟฟ้าแรงสูง เครือข่ายไฟในเมือง และระบบจ่ายไฟของโรงงานอุตสาหกรรม ซึ่งต้องการความรวดเร็วในการจ่ายไฟกลับเมื่อเกิดเหตุขัดข้องชั่วคราว
ราคา : โดยทั่วไปจะแตกต่างกันไปตามระดับแรงดันไฟฟ้า ฟีเจอร์ด้านความปลอดภัย และระบบควบคุม โดย Auto Recloser Unit ราคาเริ่มต้นประมาณ 16,000 บาทขึ้นไป
Shunt Trip Circuit Breaker (ชันต์ทริปเบรกเกอร์)
Shunt Trip Circuit Breaker เป็นเบรกเกอร์ที่ติดตั้ง AC เซอร์กิตทริปยูนิต เพื่อให้สามารถตัดวงจรไฟฟ้าได้อย่างรวดเร็วเมื่อได้รับสัญญาณทริปจากอุปกรณ์ภายนอก เช่น เครื่องตรวจจับควัน สวิตช์หยุดฉุกเฉิน หรือระบบเตือนภัยไฟไหม้ ช่วยให้สามารถตัดกระแสไฟได้ทันทีเมื่อเกิดเหตุฉุกเฉิน เพิ่มความปลอดภัยให้แก่ทั้งบุคลากรและระบบอุปกรณ์ในพื้นที่ใช้งาน
หลักการทำงาน : เมื่อได้รับสัญญาณจากเซ็นเซอร์หรืออุปกรณ์ควบคุมภายนอก ระบบ Shunt Trip จะใช้ไฟฟ้าแรงดันสูงในการสั่งตัดวงจรเบรกเกอร์ทันที
การใช้งานทั่วไป : Shunt Trip Breaker นิยมใช้ในโรงงานอุตสาหกรรมที่มีความเสี่ยงสูง อาคารสูงที่ต้องตัดไฟทันทีเมื่อเกิดเหตุฉุกเฉิน และระบบที่เชื่อมต่อกับอุปกรณ์แจ้งเตือนไฟไหม้หรือระบบรักษาความปลอดภัย
ราคา : Shunt Trip Circuit ราคาจะขึ้นอยู่กับขนาดของเบรกเกอร์ ระดับแรงดันไฟฟ้า และฟังก์ชันเสริมต่าง ๆ โดยทั่วไปจะมีราคาตั้งแต่หลักพันจนถึงหลักหมื่นบาท ตามสเปกและการใช้งาน
ข้อดีของการใช้ Circuit Trip Unit
- เพิ่มความปลอดภัยในระบบไฟฟ้า ช่วยตัดกระแสไฟทันทีเมื่อเกิดเหตุผิดปกติ เช่น ไฟฟ้าลัดวงจร กระแสเกิน หรือได้รับสัญญาณฉุกเฉิน จึงช่วยป้องกันเหตุไฟไหม้ ความเสียหายของอุปกรณ์ และอันตรายต่อบุคลากร
- ตรวจจับความผิดปกติได้รวดเร็วและแม่นยำ ไม่ว่าจะเป็นยูนิตแบบกลไก (Electromechanical) หรืออิเล็กทรอนิกส์ (Electronic) ต่างก็สามารถตรวจจับความผิดปกติของกระแสได้อย่างรวดเร็ว และสั่งตัดวงจรได้ทันที ลดความเสี่ยงไม่ให้อุปกรณ์เสียหายในระยะยาว
- ลดเวลาไฟดับด้วย Auto Recloser โดยจะเชื่อมวงจรกลับอัตโนมัติหลังเกิดปัญหาชั่วคราว เช่น กิ่งไม้พาดสายไฟ ทำให้ลดระยะเวลาการหยุดจ่ายไฟ และลดความถี่ของการเข้าตรวจสอบหน้างาน
- ควบคุมได้ยืดหยุ่นและแม่นยำยิ่งขึ้น ยูนิตตัดวงจรแบบอิเล็กทรอนิกส์สามารถตั้งค่าการตัดวงจรได้ตามต้องการ เหมาะกับระบบไฟฟ้าที่ซับซ้อน ช่วยให้สามารถปรับการป้องกันให้เหมาะสมกับโหลดและสภาพแวดล้อมเฉพาะ
- ทำงานร่วมกับระบบความปลอดภัย Shunt Trip Breaker สามารถรับสัญญาณจากอุปกรณ์ภายนอก เช่น เครื่องตรวจจับควัน หรือปุ่มหยุดฉุกเฉิน เพื่อสั่งตัดไฟทันทีในกรณีฉุกเฉิน เพื่อเสริมความปลอดภัยในพื้นที่วิกฤต
- ใช้งานได้หลากหลาย ไม่ว่าจะเป็นสถานีไฟฟ้าแรงสูง โรงงานอุตสาหกรรม อาคารพาณิชย์ หรือบ้านพักอาศัย ยูนิตตัดวงจรสามารถตอบโจทย์ได้ทั้งด้านความปลอดภัยและประสิทธิภาพ
- ลดต้นทุนซ่อมบำรุง ด้วยการป้องกันความเสียหายต่ออุปกรณ์และลดเวลาหยุดระบบ จึงช่วยลดค่าใช้จ่ายในการซ่อมบำรุงและค่าสูญเสียโอกาสจากการหยุดผลิต
- รีเซตใช้งานซ้ำได้สะดวก ต่างจากฟิวส์ที่ขาดแล้วต้องเปลี่ยนใหม่ เบรกเกอร์ที่มีทริปยูนิตสามารถรีเซตและใช้งานได้ต่อ จึงช่วยประหยัดค่าใช้จ่ายในระยะยาว
วิธีเลือกเบรกเกอร์ทริป และ Auto Recloser ให้เหมาะกับงาน
การเลือกใช้อุปกรณ์เบรกเกอร์ทริป และออโต้รีโคลสเซอร์ยูนิตจะขึ้นอยู่กับลักษณะการทำงานของระบบไฟฟ้า โดยแต่ละประเภทมีคุณสมบัติที่เหมาะสมกับงานที่ต่างกัน ขึ้นอยู่กับข้อกำหนดทางเทคนิคและสภาพแวดล้อมที่ใช้งาน โดยพิจารณาจากปัจจัยต่าง ๆ ดังต่อไปนี้
เลือกจากลักษณะระบบไฟฟ้า
หากต้องการลด Downtime จากปัญหาชั่วคราวและไม่ต้องการใช้แรงงานคนแทรกแซง Auto Reclosing ยูนิต คือคำตอบ แต่ถ้าเป็นระบบที่ต้องการตัดกระแสไฟทันทีเมื่อมีสัญญาณผิดปกติ เช่น ระบบแจ้งเตือนหรือระบบรักษาความปลอดภัย Shunt Trip Circuit คืออุปกรณ์ที่ตอบโจทย์
พิจารณาค่ากระแสและแรงดันที่รองรับ
Auto Recloser และ Shunt Trip แต่ละรุ่นจะมีการกำหนดค่า Current Rating และ Control Voltage ที่ต่างกัน ควรเลือกให้เหมาะกับโหลดและมาตรฐานระบบ
ดูความพร้อมในการติดตั้งร่วมกับอุปกรณ์เสริม
เช่น Auxiliary Switch, Alarm Switch, Undervoltage Release (UVR), Motor Operate (MCH) หรือ Handle Padlock ซึ่งช่วยเพิ่มความยืดหยุ่นในการควบคุมระบบ
เลือกใช้อุปกรณ์ควบคุมวงจรจาก RS
สำหรับผู้ประกอบการที่กำลังมองหาอุปกรณ์ควบคุมและป้องกันคุณภาพสูง RS มีจำหน่ายทั้ง Auto Reclosing ยูนิต, AC เซอร์กิตทริปยูนิต, Shunt Trip Circuit และเบรกเกอร์ทริปประเภทอื่น ๆ ทั้งราคาปลีกและราคาส่ง จากแบรนด์คุณภาพ เช่น RS PRO, Schneider Electric, Siemens, ABB และ Eaton เรามีให้เลือกพร้อมบริการจัดส่งรวดเร็วทั่วประเทศ สามารถเลือกซื้อได้ตลอด 24 ชั่วโมงที่เว็บไซต์ RS หรือขอคำปรึกษาจากผู้เชี่ยวชาญด้านผลิตภัณฑ์ของเราเพื่อเลือกอุปกรณ์ให้เหมาะสมกับการใช้งานในอุตสาหกรรมของคุณมากที่สุด