คอนแท็กต์ช่วย ยกระดับความปลอดภัยให้ระบบไฟในโรงงาน
คอนแท็กต์ช่วย หรือ Auxiliary Contact เป็นอุปกรณ์ไฟฟ้าที่มีความสำคัญในการควบคุมระบบอุตสาหกรรม โดยใช้ร่วมกับอุปกรณ์ควบคุมหลัก เช่น คอนแท็กเตอร์ เบรกเกอร์ สวิตช์ และรีเลย์ ทำหน้าที่เป็นตัวเชื่อมสัญญาณรองที่ทำงานพร้อมกับอุปกรณ์ควบคุมหลัก และสามารถเลือกติดตั้งได้หลากหลายรูปแบบ เพื่อตอบสนองต่อความต้องการในงานควบคุมอุตสาหกรรม
คอนแท็กต์ช่วยคืออะไร ?
คอนแท็กต์ช่วย (Auxiliary Contact) หรือที่รู้จักในชื่อคอนแท็กต์เสริม หน้าคอนแท็กต์ หรือหน้าสัมผัสช่วย คืออุปกรณ์เสริมที่ทำงานร่วมกับอุปกรณ์ควบคุมหลัก เช่น คอนแท็กเตอร์หรือเบรกเกอร์ เพื่อเพิ่มการทำงานและควบคุมการสลับสัญญาณ อุปกรณ์นี้ช่วยเพิ่มความปลอดภัยและประสิทธิภาพให้แก่วงจรไฟฟ้า ด้วยการเชื่อมต่อสัญญาณจากอุปกรณ์หลักมายังอุปกรณ์รองหรือระบบควบคุม สามารถใช้ได้ทั้งในระบบควบคุมไฟฟ้าอุตสาหกรรมและระบบอัตโนมัติทั่วไป
ความสำคัญและประโยชน์ของคอนแท็กต์ช่วย
หน้าคอนแท็กต์ มีบทบาทในการเพิ่มประสิทธิภาพให้แก่ระบบควบคุมและระบบไฟฟ้าในโรงงานอุตสาหกรรมเป็นอย่างมาก ซึ่งข้อดีของการติดตั้งอุปกรณ์นี้ไว้ในโรงงาน มีดังต่อไปนี้
- เพิ่มความปลอดภัยในระบบไฟฟ้า : สามารถตัดการทำงานของอุปกรณ์หลักเมื่อเกิดข้อผิดพลาด ช่วยป้องกันความเสียหายที่อาจเกิดขึ้นจากปัญหาไฟฟ้าลัดวงจรได้
- ปรับปรุงกระบวนการทำงานในระบบควบคุม : ทำให้สามารถควบคุมอุปกรณ์ในสถานะต่าง ๆ ได้อย่างแม่นยำ เช่น การเปิด-ปิดอุปกรณ์เมื่อสัญญาณเปลี่ยนแปลง
- ความยืดหยุ่นในการใช้งาน : มีให้เลือกหลายรูปแบบตามประเภทของการติดตั้งและการใช้งาน จึงสามารถปรับให้เหมาะสมกับงานควบคุมต่าง ๆ ได้
หลักการทำงานของคอนแท็กต์ช่วย
คอนแท็กต์ช่วยมีหลักการทำงานง่าย ๆ คือทำหน้าที่สลับสัญญาณตามสถานะของอุปกรณ์หลัก เมื่ออุปกรณ์หลักทำงานหรือหยุดทำงาน อุปกรณ์นี้ก็จะสลับสถานะพร้อมกัน โดยทำการส่งข้อมูลจากวงจรหลักไปยังตัวควบคุมสัญญาณที่เชื่อมต่อ แล้วแจ้งคำสั่งไปยังอุปกรณ์ที่เชื่อมโยงว่าควรเปิดหรือปิดในสถานการณ์ต่าง ๆ
ส่วนรูปแบบการติดตั้งของอุปกรณ์นี้ก็มีให้เลือกหลากหลาย เช่น ติดตั้งด้านหน้า (Front Mount) หรือติดตั้งบนราง DIN (DIN Rail Mount) นอกจากนี้ยังมีหลากหลายรูปแบบของขั้วต่อ เช่น ขั้วเกลียว (Screw Terminal) และขั้วต่อแบบ Cage Clamp ทำให้สะดวกในการเลือกใช้งาน รองรับทุกความต้องการของโรงงานอุตสาหกรรมได้อย่างครอบคลุม
ประเภทของคอนแท็กต์ช่วย
โดยทั่วไปเรามักได้ยินชื่อของหน้าคอนแท็กต์ NO และ NC เป็นหลัก แต่ในความเป็นจริงแล้ว คอนแท็กต์ช่วยมีหลายประเภท ซึ่งแต่ละประเภทเหมาะกับการใช้งานที่แตกต่างกันไป ที่พบได้บ่อยในระบบอุตสาหกรรม ได้แก่
- คอนแท็กต์ช่วย NO (Normally Open) : หน้าคอนแท็กต์ที่อยู่ในสถานะเปิดในภาวะที่ไม่มีกระแส เมื่อมีการทำงานจะเปลี่ยนเป็นการปิด ใช้เพื่อเปิดใช้งานอุปกรณ์เมื่อสัญญาณเกิดขึ้น
- คอนแท็กต์ช่วย NC (Normally Closed) : หน้าคอนแท็กต์ที่อยู่ในสถานะปิดในภาวะที่ไม่มีกระแส เมื่อมีการทำงานจะเปลี่ยนเป็นการเปิด ใช้เพื่อหยุดการทำงานของอุปกรณ์เมื่อมีสัญญาณ
- คอนแท็กต์ช่วยสำหรับระบบอัตโนมัติ : เหมาะสำหรับงานที่ต้องการการควบคุมอย่างแม่นยำ เช่น ในการควบคุมมอเตอร์ หรือเครื่องจักร
- คอนแท็กต์เสริมสำหรับรีเลย์ : ใช้เพื่อเพิ่มการควบคุมหลายสัญญาณพร้อมกัน สามารถใช้เป็นหน่วยควบคุมแยกเดี่ยวหรือควบคุมร่วมกับอุปกรณ์อื่น ๆ
นอกจากรูปแบบการใช้งานแล้ว คอนแท็กต์ช่วยยังสามารถแบ่งประเภทตามวิธีการติดตั้งได้ ดังนี้
- ติดตั้งบนราง DIN (DIN Rail Mount) : ออกแบบมาให้ติดตั้งบนราง DIN มาตรฐานขนาด 35 มม. ซึ่งนิยมใช้ในตู้ควบคุมไฟฟ้า ข้อดีของการติดตั้งบนราง DIN คือ ติดตั้งและถอดเปลี่ยนได้ง่าย เหมาะสำหรับการออกแบบระบบที่ต้องการความยืดหยุ่นและสะดวกต่อการบำรุงรักษา นอกจากนี้ยังช่วยประหยัดพื้นที่ในแผงควบคุมและทำให้การจัดระเบียบส่วนประกอบมีประสิทธิภาพมากขึ้น
- ติดตั้งด้านหน้า (Front Mount) : คอนแท็กต์ช่วยจะถูกยึดเข้ากับด้านหน้าของคอนแท็กเตอร์หรือรีเลย์โดยตรง ข้อดีคือสามารถเข้าถึงได้สะดวก จึงเดินสายไฟและปรับแต่งได้ง่าย ทำให้เหมาะสำหรับงานที่ต้องการตรวจสอบและบำรุงรักษาบ่อยครั้ง
- ติดตั้งด้านข้าง (Side Mount) : เป็นการติดตั้งโดยยึดเข้ากับด้านข้างของอุปกรณ์หลัก การติดตั้งลักษณะนี้ช่วยเพิ่มความยืดหยุ่นในกรณีที่พื้นที่ด้านหน้าไม่เพียงพอ นอกจากนี้ยังสามารถนำไปติดตั้งเพิ่มเติมในระบบที่มีอยู่เดิมได้โดยไม่ต้องปรับเปลี่ยนการออกแบบมากนัก ทำให้เป็นตัวเลือกที่ใช้งานได้หลากหลาย
- ติดตั้งแบบสแน็ปออน (Snap-On) : ออกแบบมาให้ยึดติดกับอุปกรณ์หลักโดยไม่ต้องใช้สกรูหรืออุปกรณ์เสริมใด ๆ ช่วยให้ติดตั้งได้ง่ายและรวดเร็ว และยังสะดวกต่อการเปลี่ยนแปลงการตั้งค่าต่าง ๆ ด้วย จึงเหมาะกับสภาพแวดล้อมที่ต้องการการปรับเปลี่ยนบ่อยครั้ง
- ติดตั้งบนพื้นผิว (Surface Mount) : คอนแท็กต์ช่วยแบบติดตั้งบนพื้นผิวสามารถยึดติดกับพื้นผิวต่าง ๆ ได้โดยไม่ต้องใช้ตู้ควบคุมเฉพาะ ทำให้สามารถติดตั้งได้ในหลายตำแหน่ง รวมถึงพื้นที่ที่เข้าถึงจุดติดตั้งแบบดั้งเดิมได้ยาก มีความยืดหยุ่นสูง เหมาะสำหรับงานติดตั้งที่ซับซ้อน
แนวทางการเลือกใช้คอนแท็กต์ช่วยให้เกิดประสิทธิภาพสูงสุด
การเลือกอุปกรณ์ที่เหมาะสมกับงานควบคุมไฟฟ้าและระบบในอุตสาหกรรมของคุณเป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่ง ก่อนเลือกซื้อ จึงควรพิจารณาปัจจัยหลักดังต่อไปนี้
- ประเภทของคอนแท็กต์เสริม NO หรือ NC ต้องสอดคล้องกับความต้องการใช้งานและเหมาะกับลักษณะการทำงานของวงจร
- ตรวจสอบว่าสามารถใช้งานร่วมกับอุปกรณ์หลัก เช่น คอนแท็กเตอร์ เบรกเกอร์ รีเลย์ ได้อย่างปลอดภัย ทั้งในเรื่องแรงดันและกระแสไฟฟ้าที่รองรับได้ เพื่อให้การทำงานร่วมกันเป็นไปอย่างราบรื่นและปลอดภัย
- เลือกคอนแท็กต์ช่วยที่มีวิธีติดตั้งที่เหมาะสม เพื่อให้ง่ายต่อการดูแลรักษาและซ่อมแซม อีกทั้งยังมีผลต่อการจัดวางและการใช้งานในพื้นที่ต่าง ๆ ของโรงงานอุตสาหกรรมด้วย
- ทนทานต่อสภาพแวดล้อมในโรงงานอุตสาหกรรมได้ดี ไม่ว่าจะเป็นพื้นที่ที่มีความชื้น ฝุ่น หรืออุณหภูมิสูงก็ตาม
- ราคาสอดคล้องกับงบประมาณที่ตั้งไว้ โดยควรคำนึงถึงค่าใช้จ่ายในการบำรุงรักษาด้วย เพื่อลดต้นทุนการผลิตในระยะยาว
- ฟังก์ชันเสริมที่จำเป็น เช่น การควบคุมการเปิด-ปิดอุปกรณ์ในหลายระดับ หรือการใช้ระบบทริกเกอร์อัตโนมัติเพื่อควบคุมการทำงานในสถานการณ์ที่ซับซ้อน
- ควรเลือกชนิดที่สามารถถอดหรือประกอบได้สะดวก สามารถบำรุงรักษาและซ่อมแซมได้ง่าย เพื่อความต่อเนื่องในการทำงาน
ตัวอย่างการประยุกต์ใช้คอนแท็กต์ช่วยในอุตสาหกรรมต่าง ๆ
ปัจจุบันมีการนำหน้าสัมผัสช่วยไปใช้อย่างแพร่หลายในโรงงานอุตสาหกรรมหลายประเภท ยกตัวอย่างเช่น
- อุตสาหกรรมการผลิต : ใช้ในระบบควบคุมการทำงานของเครื่องจักรที่มีการเปลี่ยนแปลงสัญญาณบ่อยครั้ง เพื่อควบคุมการเปิด-ปิดอุปกรณ์ตามความต้องการ
- ระบบอัตโนมัติในอุตสาหกรรม : ใช้ในระบบอัตโนมัติเพื่อให้สามารถควบคุมการทำงานได้อย่างแม่นยำในสถานการณ์ที่ซับซ้อน
- งานควบคุมอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ : ใช้เพื่อควบคุมรีเลย์และระบบไฟฟ้าอื่น ๆ ในวงจรอิเล็กทรอนิกส์ที่ต้องการความแม่นยำสูง
ซื้อคอนแท็กต์ช่วยราคาโรงงาน มาตรฐานสากลที่ RS
ต้องการติดตั้งคอนแท็กต์ช่วย ไม่ว่าจะเป็นแบบ NO หรือ NC เพื่อเพิ่มความปลอดภัยให้ระบบไฟฟ้าในโรงงานอุตสาหกรรม สามารถเลือกซื้อได้ตลอด 24 ชั่วโมงที่เว็บไซต์ RS ตัวแทนจำหน่ายคอนแท็กต์ช่วยแบบต่าง ๆ จากแบรนด์ชั้นนำในราคามิตรภาพ เช่น RS PRO, Schneider Electric, Siemens, ABB, Lovato และ Eaton พร้อมบริการจัดส่งทั่วประเทศไทย หรือปรึกษาผู้เชี่ยวชาญด้านผลิตภัณฑ์ เพื่อขอรับคำแนะนำเกี่ยวกับการเลือกอุปกรณ์ให้เหมาะกับการใช้งานในอุตสาหกรรมของคุณได้เลย