รีเลย์ตรวจจับไฟรั่ว (Earth Leakage Relay) หรือรีเลย์เช็กไฟรั่ว คือ รีเลย์ชนิดพิเศษที่ออกแบบมาเพื่อตรวจจับการรั่วไหลของกระแสไฟฟ้าลงดินในระบบไฟฟ้า 3 เฟส โดยรีเลย์ตรวจจับไฟรั่วเหล่านี้จะทำหน้าที่ตัดวงจรไฟฟ้า หากตรวจพบการรั่วไหลของแรงดันไฟฟ้าที่อาจเป็นอันตราย ด้วยการส่งสัญญาณไปยังเซอร์กิตเบรกเกอร์ให้ทำการตัดวงจร ซึ่งจะช่วยป้องกันกระแสไฟฟ้ารั่วในทุกรูปแบบ
รีเลย์ตรวจจับกระแสไฟฟ้ารั่วลงดิน มักพบได้ในแผงจ่ายไฟภายในบ้าน หรือในระบบไฟฟ้าเชิงพาณิชย์ โดยมีบทบาทสำคัญในการตรวจจับการทำงานที่ขัดข้องของฉนวนไฟฟ้า ซึ่งจะช่วยป้องกันการเกิดไฟฟ้าช็อต และเพิ่มความปลอดภัยในการใช้งานไฟฟ้าได้มากขึ้น
รีเลย์ตรวจจับไฟรั่ว หรือรีเลย์ป้องกันไฟรั่ว ทำหน้าที่ตรวจสอบการรั่วไหลของกระแสไฟฟ้าจากแหล่งจ่ายไฟลงสู่พื้นดิน โดยมีหลักการทำงานดังนี้
รีเลย์จะติดตามกระแสไฟฟ้าที่ไหลผ่านตัวนำเฟส (Phase Conductor) และตัวนำนิวทรัล (Neutral Conductor) หากกระแสทั้งสองเส้นมีค่าเท่ากันและสมดุล รีเลย์จะไม่ทำการตัดวงจร เพราะไม่พบสัญญาณของการรั่วไหล
รีเลย์ใช้ Core Balance Current Transformer (CBCT) หรือ Zero Current Transformer (ZCT) เพื่อตรวจจับความไม่สมดุลระหว่างกระแสไฟฟ้าในสายเฟสและสายนิวทรัล โดยหากเกิดความไม่สมดุล แสดงว่ามีกระแสไฟฟ้ารั่วไหลลงดิน
เมื่อรีเลย์ตรวจพบการรั่วไหลของกระแสไฟฟ้า จะทำการส่งสัญญาณไปยังเซอร์กิตเบรกเกอร์เพื่อตัดไฟ กระบวนการนี้สามารถช่วยป้องกันการเกิดอันตราย เช่น ไฟฟ้าช็อต หรือความเสียหายต่ออุปกรณ์ไฟฟ้า
รีเลย์ป้องกันไฟฟ้ารั่วแบ่งออกเป็นหลายประเภท เพื่อรองรับการใช้งานที่หลากหลาย ดังนี้
การเลือกรีเลย์ป้องกันไฟรั่วที่เหมาะสมสำหรับระบบไฟฟ้าของคุณ เป็นสิ่งสำคัญที่จะช่วยเพิ่มความปลอดภัยและประสิทธิภาพในการป้องกันกระแสไฟฟ้ารั่วลงดิน โดยควรพิจารณาจากปัจจัยดังต่อไปนี้
ความไวของรีเลย์ตรวจจับกระแสไฟฟ้ารั่วลงดิน มีผลต่อประสิทธิภาพการทำงาน โดยค่าความไวในการตรวจจับ (Sensitivity) ที่เหมาะสม ขึ้นอยู่กับประเภทของการใช้งาน
หากใช้งานในพื้นที่ที่สภาพแวดล้อมรุนแรง เช่น ฝุ่น ความชื้น หรืออุณหภูมิสูง ควรเลือกรีเลย์ที่มีคุณสมบัติดังนี้
ในโรงงานที่มีการใช้เครื่องจักรกลหนัก เช่น เครื่องกัด เครื่องกลึง หรือสายพานลำเลียง รีเลย์ป้องกันไฟฟ้ารั่วนิยมนำมาใช้เพื่อตรวจจับกระแสไฟฟ้ารั่วที่อาจก่อให้เกิดอันตราย นอกจากนี้ยังใช้เพื่อป้องกันไฟฟ้าลัดวงจรในแผงควบคุมอีกด้วย
ในโรงไฟฟ้าพลังงานหมุนเวียนและพลังงานดั้งเดิม เช่น โรงไฟฟ้าก๊าซธรรมชาติ หรือโรงไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์ รีเลย์ตรวจจับกระแสไฟฟ้ารั่วลงดินนิยมใช้เพื่อป้องกันความเสียหายจากกระแสไฟฟ้ารั่วที่อาจส่งผลกระทบต่อระบบผลิตพลังงาน โดยใช้ร่วมกับเครื่องตรวจเช็กกระแสรั่วไหลลงดิน เพื่อตรวจสอบความผิดปกติในสายส่งไฟฟ้าขนาดใหญ่
อุปกรณ์ไฟฟ้า เช่น สว่านไฟฟ้า เครื่องตัด หรือเครื่องเชื่อม ที่ใช้งานในไซต์ก่อสร้างมักมีความเสี่ยงต่อกระแสไฟฟ้ารั่ว จึงต้องมีการติดตั้งรีเลย์ป้องกันกระแสไฟรั่ว เพื่อป้องกันอันตรายต่อคนงาน
ในโรงงานประกอบรถยนต์ ระบบไฟฟ้าของเครื่องจักรและอุปกรณ์ในสายการผลิต เช่น หุ่นยนต์อุตสาหกรรม มักใช้รีเลย์เช็กไฟรั่ว เพื่อป้องกันการช็อตไฟฟ้า
เครื่องจักรการเกษตร เช่น รถแทรกเตอร์ หรือปั๊มน้ำไฟฟ้าในฟาร์ม มีการใช้รีเลย์ตรวจจับไฟรั่ว เพื่อตรวจจับกระแสไฟฟ้าที่อาจรั่วและเป็นอันตรายต่อผู้ใช้งานหรือสัตว์เลี้ยง
RS ผู้นำด้านโซลูชันอุตสาหกรรมและอิเล็กทรอนิกส์ จำหน่ายรีเลย์ตรวจจับไฟรั่วจากแบรนด์ชั้นนำ ที่ผ่านการรับรองด้านความปลอดภัย ตอบโจทย์ทุกการใช้งาน เช่น Lovato, Schneider Electric, Broyce Control และ Carlo Gavazzi โดยเราจำหน่ายรีเลย์ป้องกันไฟรั่วลงดิน (Eearth Leakage Relay) ทั้งราคาปลีกและราคาส่ง สามารถเลือกซื้อสินค้าที่ต้องการได้อย่างสะดวกตลอด 24 ชม. บนเว็บไซต์ พร้อมบริการจัดส่งทั่วประเทศไทย หรือปรึกษาผู้เชี่ยวชาญด้านผลิตภัณฑ์ เพื่อขอรับคำแนะนำเกี่ยวกับสินค้าที่เหมาะสมกับอุตสาหกรรมของคุณได้เลย