ประแจปอนด์ (Torque wrench) คืออะไรและมีวิธีใช้งานอย่างไร

ประแจปอนด์ ประแจทอร์ค หรือประแจวัดแรงบิด คือ เครื่องมือสำหรับขันนอตและโบลต์ (สลักเกลียว) ตามค่าแรงบิดที่กำหนดไว้ล่วงหน้า เครื่องมือนี้ใช้ในการไขตัวยึดให้แน่นตามความเหมาะสม และช่วยเลี่ยงความเสียหายหรือข้อต่อหลุดจากการขันที่แน่นเกินไป ซึ่งการวัดแรงบิดที่ถูกต้องเป็นสิ่งสำคัญในการประกอบชิ้นส่วนให้ปลอดภัยและมีประสิทธิภาพ

ประแจเหล่านี้ออกแบบโดยคอนราด บารห์ ในปี 1918 และนิยมใช้มาตั้งแต่ช่วงต้นศตวรรษที่ 20

แรงบิด คือ การวัดแรงที่กระทำต่อวัตถุเพื่อให้วัตถุหมุน โดยจุดหมุนคือแกนที่วัตถุหมุนไป ทั้งนี้แรงบิดใช้มาตรวัดแบบปอนด์-ฟุต ปอนด์-นิ้ว และนิวตันเมตร

ประแจปอนด์ เป็นเครื่องมือที่ใช้ในงานหลากหลายประเภทและในหลายอุตสาหกรรม รวมไปถึงการซ่อมแซมบ้าน ยานยนต์ และการก่อสร้าง สิ่งสำคัญคือการใช้ในงานที่สกรูและสลักเกลียวต้องไขให้แน่นและมั่นคง ประแจปอนด์ช่วยให้ผู้ใช้งานวัดแรงดันของการยึดเพื่อให้ชิ้นส่วนและเครื่องมือมีประสิทธิภาพที่เหมาะสมกับงาน ยกตัวอย่างเช่น ในวงการอุตสาหกรรมยานยนต์ แรงบิดที่เหมาะสมนั้นมีความสำคัญอย่างมากในการใช้เชื่อมต่อและยึดชิ้นส่วนของยานพาหนะ รวมไปถึงเพื่อความปลอดภัยของทุกคนที่เกี่ยวข้อง

ความแตกต่างของประแจปอนด์แต่ละประเภทและการใช้

ประแจปอนด์มีหลายรูปทรงและขนาด ซึ่งความแตกต่างอยู่ที่การใช้งานและการปรับแต่งของเครื่องมื

เราจะมาอธิบายให้ได้รู้กันว่าประแจวัดแรงบิดมีกี่แบบและการเลือกใช้งานประแจปอนด์ตามด้านล่างนี้

ประแจวัดแรงบิดแบบดิจิทัล

การทำงานของเครื่องมือนี้ใช้ระบบเซ็นเซอร์แบบอิเล็กทรอนิกส์ โดยจับสัญญาณค่าแรงบิดแล้วส่งข้อมูลแบบดิจิทัล โดยจะมีการ์ดหน่วยความจำสำหรับอ่านข้อมูลที่เชื่อมต่อกับคอมพิวเตอร์

ประแจวัดแรงบิดแบบบีม

เครื่องมือชนิดนี้ราคาไม่แพงและใช้งานง่าย โดยมีลักษณะเป็นสเกล เมื่อแรงบิดถึงระดับที่เหมาะสมแล้วจะหยุดตามเลขที่กำหนดไว้ ประแจวัดแรงบิดแบบบีมจะมีด้านจับเพื่อใช้บังคับ เมื่อใช้เครื่องมือนี้บีมจะอยู่กับที่และหน่วยวัดจะแสดงระดับของแรงบิด ซึ่งสามารถใช้เพื่อขันให้แน่นขึ้นหรือคลายลงได้

ประแจวัดแรงบิดชนิดคลิก

ประแจปอนด์ชนิดคลิกมีเสียงเมื่อแรงบิดอยู่ในระดับที่ตั้งค่าไว้ ประแจชนิดนี้มีก้านสปริงช่วยปรับสลับที่จับให้อยู่ในส่วนที่ตั้งค่าไว้ เมื่อถึงระดับที่ตั้งค่าแท่นจับจะหยุดและมีเสียงคลิก เครื่องมือประเภทนี้ส่วนใหญ่ใช้หมุนเกลียวโดยไขให้คลายหรือแน่นขึ้น

ประแจวัดแรงบิดไฮดรอลิก

เครื่องมือประเภทนี้นิยมใช้ในโรงงานอุตสาหกรรม โดยออกแบบให้วัดระดับแรงบิดที่ต้องการผ่านการใช้ไฮดรอลิก

ประแจวัดแรงบิดแบบไมโครมิเตอร์

เครื่องมือการตั้งค่าประเภทนี้มักใช้ในอุตสาหกรรมการผลิตและการขนส่งสินค้า โดยน้ำหนักของสินค้าเป็นเรื่องสำคัญในการขนส่งสินค้าขนาดใหญ่ด้วยรถไฟ เครื่องบิน และเรือ น้ำหนักอาจทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงการกระจายของสินค้า หากไม่ได้รับการดูแลที่ดีอาจทำให้เกิดอันตรายกับลูกเรือและสินค้าส่วนที่เหลือในการขนส่งด้วย

ประแจวัดแรงบิดแบบเข็ม

ประแจปอนด์แบบเข็มนั้นเป็นเครื่องมือที่ใช้งานได้อย่างแม่นยำที่สุด โดยสามารถใช้กับวัตถุหรือพื้นที่ขนาดกว้าง และไม่เหมาะกับพื้นที่ขนาดเล็ก นอกจากใช้ในงานอุตสาหกรรมยานยนต์แล้ว ยังใช้ในอุตสาหกรรมการบินและอวกาศ และอุตสาหกรรมการป้องกันประเทศ

เครื่องมือประเภทนี้ใช้กับค่าแรงบิดที่ตั้งค่าไว้กับตัวยึด ซึ่งค่าแรงบิดนั้นขึ้นอยู่กับแรงดันของเครื่องมือที่ใช้และขนาดของประแจ วิธีอ่านค่าประแจปอนด์เพื่อหาแรงบิด คือ แรงดัน x ความยาว = แรงบิด

โดยด้ามจับประกอบด้วยตัวบ่งชี้ทางกลภายในที่เชื่อมต่อกับมาตรวัดที่สอบเทียบแล้ว เมื่อตัวบ่งชี้แรงบิดระบุว่าถึงค่าที่กำหนดไว้แล้ว ให้หยุดบิดสลักเกลียว 

นอกจากนี้ ประแจปอนด์ยังสามารถอ่านค่าแรงบิดได้ง่ายหรือมีหน้าจอแสดงผล โดยสามารถเทียบมาตรวัดได้ทั้งแบบปอนด์-ฟุต ปอนด์-นิ้ว และนิวตันเมตร

สิ่งสำคัญในการใช้เครื่องมือคือ การปรับเทียบอย่างเหมาะสม ซึ่งเมื่อปรับเทียบแล้ว ควรทำการแสดงค่าด้วยสติกเกอร์บนเครื่องมือ

เครื่องมือประเภทนี้ส่วนใหญ่จะมีล็อก ซึ่งต้องทำการปลดล็อกก่อนหมุนที่จับ หลังจากปลดล็อกและหมุนที่จับถึงระดับที่ต้องการแล้ว ต้องล็อกอีกครั้งเพื่อหลีกเลี่ยงการขยับของเครื่องมือในระหว่างการใช้งาน

การใช้ประแจปอนด์ชนิดคลิก วิธีใช้ที่ถูกต้องคือ ให้ใช้มือข้างหนึ่งในการจับแกนหมุนให้อยู่กับที่และอีกมือหนึ่งถือด้ามจับ หมุนเครื่องมือจนกระทั่งมีเสียงดังคลิกแล้วหยุดหมุนทันที เพราะเสียงคลิกนั้นแปลว่าเครื่องมือหมุนเข้าที่แล้ว

เมื่อไม่ได้ใช้เครื่องมือแล้ว ควรขยับตำแหน่งที่วัดลง เพื่อไม่ให้เกิดผลกระทบกับความแม่นยำของเครื่องมือวัดในอนาคต นอกจากนี้ ควรงดใช้เครื่องมือกับที่ยึดที่ขันแน่นแล้วด้วยประแจ เนื่องจากจะทำให้ระดับแรงบิดที่ตั้งไว้คลาดเคลื่อน โดยควรจะทำการคลายที่ยึดแล้วตั้งค่าแรงบิดที่ถูกต้องอีกครั้ง

วิธีใช้งานประแจปอนด์แบบบีม

เครื่องมือประเภทนี้ส่วนใหญ่จะใช้ในอุตสาหกรรมซ่อมแซมยานยนต์ โดยเริ่มแรกต้องทำการเช็กคู่มือจากผู้ผลิตเกี่ยวกับค่าแรงบิดที่เหมาะสม เพื่อปรับเปลี่ยนรูปแบบของตัวยึดและตั้งค่าขนาดประแจ โดยมีมิเตอร์แบบแอนะล็อกแสดงค่าแรงต้านที่ใช้กับสลักเกลียว ควรระวังเกจวัดจนกระทั่งถึงระดับแรงบิดที่ต้องการแล้วหยุด

อีกสิ่งหนึ่งที่ต้องระวังขณะใช้เครื่องมือ คือ การเกิดพารัลแลกซ์  (Parallax) หรือลักษณะการเปลี่ยนแปลงของตำแหน่งวัตถุที่ปรากฏเมื่อมองผ่านมุมมองที่แตกต่างกัน ซึ่งอาจส่งผลถึงตำแหน่งเข็มที่ต่างกันจากมุมมองที่ต่างกัน ฉะนั้นต้องมั่นใจว่ามีการใช้และอ่านค่าเข็มอย่างถูกต้องในระดับสายตา

การตั้งค่าเครื่องมือสามารถเพิ่มและลดแรงบิดได้ โดยการตั้งค่านั้นหากต้องการเพิ่มแรงบิด ให้หมุนที่จับไปตามเข็มนาฬิกา และหมุนย้อนเข็มนาฬิกาเพื่อลดแรงบิด

เราต้องทำการตรวจวัดค่ามาตรฐานประแจปอนด์เป็นประจำ เพื่อให้ได้การวัดที่ถูกต้องและเชื่อถือได้ ขั้นตอนการตรวจวัดค่าความถูกต้องของเครื่องมือ รวมถึงการปรับเปลี่ยนเครื่องมือ ควรเป็นไปตามมาตรฐาน วิธีการตรวจวัดที่ได้มาตรฐานจะช่วยให้เครื่องมือแสดงผลลัพธ์ในการทำงานได้อย่างถูกต้องแม่นยำ

การตรวจวัดค่ามาตรฐานเครื่องมืออย่างสม่ำเสมอนั้นมีความสำคัญ เนื่องจากความแม่นยำของเครื่องมือวัดจะลดลงเมื่อเวลาผ่านไปและตามการใช้งาน โดยในการตรวจเทียบขอบเขตความผิดพลาดที่ยอมรับได้คือ 5% ซึ่งหากเกินกว่านั้น อาจส่งผลกระทบต่อประสิทธิภาพของเครื่องมือทำให้เกิดผลลัพธ์ที่ไม่ดีต่อการใช้งาน ซึ่งอาจนำไปสู่ความรับผิดชอบต่อผลิตภัณฑ์ที่ไม่มีคุณภาพ

เรามีบริการตรวจวัดค่ามาตรฐานของเครื่องมือโดยผู้เชี่ยวชาญในห้องวิจัย ทั้งสำหรับเครื่องมือใหม่และเครื่องมือที่ใช้งานแล้ว โดยมี RS และ UKAS-accredited services ที่มีเครื่องหมายการันตีคุณภาพสากล

ค้นหาข้อมูลเพิ่มเติมสำหรับประโยชน์และราคาของบริการสอบเทียบเครื่องมือวัดที่รวดเร็วและเชี่ยวชาญของเรา

ประแจปอนด์วัดค่ามาตรฐานอย่างไร

การทดสอบและการวัดค่าเครื่องมือนั้น เราแนะนำว่าควรใช้บริการห้องปฏิบัติการที่น่าเชื่อถือเพื่อรับการทดสอบที่ได้มาตรฐานจากผู้เชี่ยวชาญ

การทดสอบนั้นช่วยตรวจสอบปัญหาและแก้ไขได้ทันท่วงทีก่อนที่ปัญหาจะเกิดขึ้น การทดสอบค่ามาตรฐานทำให้เกิดความมั่นใจในการใช้งานว่าได้มาตรฐานและถูกต้องตามหลักสากล

ความถี่ในการวัดค่าทดสอบเครื่องมือ

ในส่วนของความถี่ในการตรวจสอบนั้นขึ้นอยู่กับความถี่ในการใช้งาน เนื่องจากไม่ได้กำหนดระยะเวลาการตรวจสอบไว้ แต่มีคำแนะนำมาจากผู้เชี่ยวชาญว่าผลลัพธ์การใช้งานจะมีการเปลี่ยนแปลงเมื่อใช้งานในระหว่างครั้งที่ 2,500-3,000 ดังนั้น ควรทำการตรวจสอบวัดค่ามาตรฐานอีกครั้งเมื่อใช้งานถึง 2,500 ครั้ง แต่หากไม่ได้ใช้งานบ่อยนัก แนะนำว่าควรตรวจสอบค่าวัดปีละ 1 ครั้ง เพื่อความแม่นยำในการใช้งาน

เมื่อทำการเปลี่ยนหัวเทียนของยานยนต์ ควรทำตามคำแนะนำของคู่มือจากผู้ผลิต เพื่อใช้แรงบิดที่ถูกต้องในการใช้งาน คำแนะนำในการติดตั้งนั้นขึ้นอยู่กับประเภทของหัวเทียน โดยมีคำแนะนำตามด้านล่างนี้

เมื่อทำการขันนอตเฟืองหรือนอตล้อรถยนต์ให้แน่น จุดสำคัญคือการใช้ประแจปอนด์ไขให้แน่น อาจมีความเข้าใจว่ายิ่งขันให้แน่น ยิ่งทำให้ปลอดภัย และหากหลวมเกินไปจะทำให้เกิดอันตรายระหว่างการขับขี่ อย่างไรก็ตามการไขที่แน่นเกินไปก็ทำให้เกิดอันตรายได้เช่นกัน

โดยรถแต่ละคันมีค่าแรงบิดของตัวยึดล้อที่ต่างกัน โดยปกติอยู่ที่ 100 นิวตัวเมตรสำหรับรถทั่วไป การสลักเกลียวให้แน่นกว่ามาตรฐานจะทำให้ชิ้นส่วนยืด เมื่อสลักเกลียวยืดถึงจุดที่โลหะเริ่มยืดตัวจะทำให้เกิดแรงเฉือนเพราะแรงต้านลดลง

การเลือกใช้แรงบิดที่เหมาะสมนั้นช่วยให้การประกอบล้อติดตั้งอย่างปลอดภัย และการทำตามขั้นตอนคำแนะนำของโรงงานผลิตจะช่วยลดความเสี่ยงของความดันที่มากหรือน้อยเกินไปในการประกอบ ดังนั้น ก่อนที่จะเปลี่ยนหรือติดตั้งชิ้นส่วนต่าง ๆ ในรถควรตรวจสอบข้อกำหนดและรายละเอียดของรถก่อน

ศึกษาข้อมูลและเลือกใช้ประแจปอนด์คุณภาพจากแบรนด์ที่เชื่อถือได้ คลิกดูข้อมูลเกี่ยวกับเครื่องมือในโรงงานอุตสาหกรรมที่นี่เลย

ศึกษาข้อมูลและเลือกใช้ประแจปอนด์คุณภาพจากแบรนด์ที่เชื่อถือได้ คลิกดูข้อมูลเกี่ยวกับเครื่องมือในโรงงานอุตสาหกรรมที่นี่เลย